Từ 1/7/2021 khi Luật Cư trú 2020 có hiệu lực sổ hộ khẩu, sổ tạm trú sẽ bị thu hồi trong trường hợp có thay đổi thông tin; Không cấp mới sổ đăng ký chỗ ở, sổ tạm trú.
Kể từ ngày 1 tháng 1 năm 2023: Tất cả các sổ đăng ký chỗ ở và sổ tạm trú không còn giá trị. Thay vào đó toàn bộ thông tin về hộ khẩu và cư trú của người dân được cập nhật lên cơ sở dữ liệu cư trú, cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư và các cơ sở dữ liệu này cũng chính thức vận hành từ ngày 1/7/2021.
Như vậy theo Luật cư trú năm 2020 bỏ “sổ hộ khẩu” chứ hoàn toàn không bỏ khái niệm “hộ khẩu”, tức là chỉ thay đổi phương thức quản lý từ sổ hộ khẩu giấy sang phương thức điện tử.
Bỏ sổ hộ khẩu – những câu hỏi thường gặp xoay quanh thủ tục giấy tờ liên quan?
Xin học cho con thế nào khi bỏ sổ hộ khẩu ?
Thực tế, có những địa phương quy định điều kiện là gia đình có hộ khẩu tại đó thì mới được vào trường công lập. Với quy định mới, khi người dân đủ điều kiện nhập khẩu, cơ quan chức năng sẽ không cấp sổ hộ khẩu nữa mà cập nhật thông tin trên hệ thống dữ liệu điện tử và cấp giấy thông báo kết quả.
Do đó, người dân có thể yêu cầu nhà trường khai thác thông tin trên Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư. Nếu nhà trường chưa đảm bảo việc khai thác thì người dân có thể trình giấy thông báo kết quả được cấp như đã nêu ở trên.
Bỏ sổ hộ khẩu rồi thì làm thế nào để xác định mối quan hệ giữa các thành viên trong hộ; làm sao để kiểm tra nhân khẩu thực tế trong hộ của mình, tránh tình trạng sai sót hoặc sử dụng sổ hộ khẩu bất hợp pháp trong các thủ tục tín dụng…?
Nếu trước đây có sổ hộ khẩu thì trong sổ thể hiện quan hệ từng người với chủ hộ, từ đó xác định quan hệ với người khác trong sổ hộ khẩu. Bây giờ, Cơ sở dữ liệu Quốc gia về dân cư và Cơ sở dữ liệu cư trú vẫn có quan hệ thành viên với chủ hộ và các thành viên trong gia đình, nhưng thể hiện bằng dữ liệu điện tử. Vậy nên không ai có thể mang ra cầm cố, tiến hành các giao dịch phi pháp. Người dân rất yên tâm là không phải kiểm soát xem có bao nhiêu thành viên trong gia đình mình.
Muốn nhập khẩu nơi khác thì làm thế nào?
Việc bỏ sổ hộ khẩu sẽ dễ dàng cho người dân nhập hộ khẩu ở nơi khác mà không cần phải về địa phương cũ để làm thủ tục. Trước đây người dân chuyển hộ khẩu từ nơi này sang nơi khác thì phải về nơi thường trú làm giấy cắt khẩu và đến nơi mới làm thủ tục nhập khẩu. Nhưng giờ Cơ quan quản lý có mã định danh cá nhân của công dân thì xác định được thông tin của người đó. Người dân khi chuyển khẩu thì không phải về nơi đăng ký thường trú nữa mà đến nơi đăng ký thường trú mới làm thủ tục.
Muốn thay đổi chủ hộ thì làm thế nào ?
Căn cứ Điều 26 Luật Cư trú 2020, việc thay đổi chủ hộ thuộc trường hợp điều chỉnh thông tin về cư trú của công dân.
Hồ sơ điều chỉnh thông tin về cư trú gồm:
– Tờ khai thay đổi thông tin cư trú;
– Giấy tờ, tài liệu chứng minh việc điều chỉnh thông tin.
Thành viên hộ gia đình nộp hồ sơ đến cơ quan đăng ký cư trú. Trong thời hạn 03 ngày làm việc kể từ ngày nhận được hồ sơ đầy đủ và hợp lệ, cơ quan đăng ký cư trú có trách nhiệm điều chỉnh thông tin về chủ hộ trong Cơ sở dữ liệu về cư trú và thông báo cho thành viên hộ gia đình về việc đã cập nhật thông tin; trường hợp từ chối điều chỉnh thì phải thông báo bằng văn bản và nêu rõ lý do